Strona brytyjska zadbała o wybór imponującej scenerii dla podpisania układu - Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie.
Formalnie traktat jest niezwykle wieloaspektowy. Zawiera ustalenia w sprawie obronności, współpracy w kwestii kontrolowania migracji po ochronę klimatu, turystykę , mobilność – powstać ma bezpośrednie połączenie kolejowe Berlin-Londyn.
Ale ten nowy sojusz to kolejna wskazówka, jak serio Niemcy potraktowali swój plan budowy nowoczesnej armii i służącego jej zaplecza przemysłu zbrojeniowego.
Wspólna obrona. Szczegółów dotyczących wojny na Ukrainie nie ujawniono
Porozumienie przewiduje ścisłą współpracę w dziedzinie obronności. Oba państwa zgodziły się na wzajemną pomoc w sytuacji ataku zbrojnego oraz planują wspólnie eksportować nowoczesny sprzęt wojskowy. W ramach tego sojuszu przewiduje się produkcję łączoną zaawansowanych pojazdów opancerzonych typu Boxer oraz myśliwców Typhoon.
Według oficjalnych informacji brytyjskiego rządu, te działania mają przyczynić się do wielomiliardowego wzrostu brytyjskiego eksportu sprzętu wojskowego w najbliższej dekadzie. Kraje zamierzają również wspólnie opracować precyzyjną broń dalekiego zasięgu o zasięgu powyżej 2000 kilometrów.
Podczas konferencji prasowej premier Keir Starmer i kanclerz Friedrich Merz zostali zapytani o stanowisko wobec konfliktu na Ukrainie. Merz potwierdził, że temat był omawiany, ale nie ujawnił szczegółów. Starmer podkreślił, że priorytetem jest doprowadzenie do negocjacji, które zaowocują bezwarunkowym zawieszeniem broni.
Wspólna walka z nielegalną migracją i przemytem ludzi
Umowa między Londynem i Berlinem zawiera także wspólne działania w walce z nielegalną migracją oraz przemytem ludzi. Brytyjskie służby mają teraz ułatwione możliwości współpracy z niemieckimi władzami w zakresie zwalczania przemytników wykorzystujących magazyny i składy łodzi przygotowywanych do przepraw przez Kanał La Manche. Ogromna część łodzi i silników używanych do nielegalnej przeprawy jest magazynowana właśnie w Niemczech, co potwierdził raport BBC z ubiegłego roku.
Kanclerz Merz zapowiedział, że do końca 2025 roku zostaną zmienione niemieckie przepisy, aby ułatwić ściganie takich zjawisk, bowiem obecnie migracja spoza Unii Europejskiej nie jest traktowana jako przestępstwo na terenie Niemiec. Dodatkowo w ramach szerszej europejskiej współpracy z Francją, Wielka Brytania wprowadza pilotażowy program „jeden za jednego”, polegający na przekazywaniu migrantów przybywających małymi łodziami do Francji w zamian za przyjmowanie osób ubiegających się o azyl.
Z Berlina do Londynu pociągiem bez przesiadki
Istotną częścią porozumienia jest plan uruchomienia bezpośredniego połączenia kolejowego pomiędzy Londynem a Berlinem. Choć realizacja tej inwestycji planowana jest w perspektywie około dziesięciu lat, nie będzie wymagać budowy zupełnie nowej linii kolejowej. Zamiast tego, celem porozumienia jest usunięcie wszelkich barier formalnych i technicznych, które obecnie uniemożliwiają funkcjonowanie takiego połączenia. Powstanie specjalna grupa zadaniowa, która opracuje m.in. rozwiązania dotyczące kontroli granicznych, wzorowanych na systemie Eurostar ułatwiającym podróże między Wielką Brytanią a kontynentalną Europą przez Kanał La Manche.
W chwili obecnej podróż pociągiem z Londynu do Berlina wymaga najczęściej co najmniej jednej przesiadki – najpopularniejsze miasto na przesiadkę to Amsterdam lub Bruksela. Eurostar niedawno ogłosił wznowienie bezpośrednich rejsów do Frankfurtu i Kolonii, lecz na razie bez połączenia końcowego do Berlina. Nowa umowa ma zmienić tę sytuację i otworzyć pasażerom proste, szybkie oraz ekologiczne połączenie między sercami obu państw.
Poza kwestią połączenia kolejowego kraje uzgodniły też wdrożenie elektronicznych terminali granicznych – tzw. e-bramek, które już od sierpnia 2025 roku mają ułatwić życie osobom często podróżującym. Będzie to ułatwienie szczególnie cenne dla biznesmenów, studentów i osób pracujących transgranicznie.
Piotr Semka