Nowelizacja przyjęta 6 marca 2025 r. znacząco rozszerza katalog przesłanek przestępstw z nienawiści, obejmując m.in. wiek, płeć, niepełnosprawność oraz orientację seksualną. Zmieniono również kluczowe sformułowanie: „z powodu przynależności” zastąpiono określeniem „w związku z przynależnością”, co – jak wskazują eksperci – mogłoby znacznie rozszerzyć pole odpowiedzialności karnej.

W uzasadnieniu skierowanego do TK wniosku prezydent zaznaczył, że część przepisów może być sprzeczna z konstytucyjną zasadą określoności prawa. Jak czytamy: „Zaskarżone przepisy budzą również wątpliwości z punktu widzenia realizacji wolności wypowiedzi zagwarantowanej przez art. 54 ust. 1 Konstytucji”.

Prezydent wskazał, że szczególne kontrowersje budzą zapisy dotyczące „wieku” oraz „orientacji seksualnej” jako przesłanek przestępstw z nienawiści. Jak podkreślił: „Zachodzą uzasadnione wątpliwości co do tego, czy ustawa z dnia 6 marca 2025 r. o zmianie ustawy Kodeks karny jest zgodna z konstytucyjną zasadą określoności prawa”, a także czy nie dochodzi do „nieuprawnionego naruszenia granic gwarantowanej jednostce wolności wypowiedzi”.

W wywiadzie dla Telewizji Trwam Andrzej Duda ostro skomentował kierunek zmian: „To jest bardzo charakterystyczne, że te właśnie lewacko-lewicowo-liberalne prądy, które tak głośno krzyczą o tolerancji (…) są pierwsze do tego, żeby blokować możliwość wypowiadania się” – powiedział.

Zgodnie z wnioskiem, ustawa powinna zostać poddana szczegółowej analizie przez Trybunał Konstytucyjny przed jej ewentualnym wejściem w życie.